Arp Müzik Aleti Özellikleri – Tarihçesi
Arp, rezonatörün, tellerin oluşturduğu düzenleme yaklaşık ya
da tam dik olduğu telli çalgıdır. Her teli ayrı bir nota vermektedir. Kısadan
uzuna doğru sıralanan tellerin boyu, perdelerin tizden pese doğru sıralanışına
denk düşmektedir.
Rezonatör genellikle ağaçtan ya da deridendir. Yay ya da
kemerli arplarda, sap gövdeden çıkarak gövde ile bir kavis oluşturmaktadır.
Köşeli arplarda gövde ve sap arasında bir açı olacak biçimde oturtulur ve
tellerin gerilimine destek sağlayan bir sütun veya ön dike ile birbirine
bağlanır.
Ön dikmesi olmayan arplarda teller daha az gerildiğinden,
bunların sesi çerçeveli arplardan daha düşük perdelidir. Çift yönlü işleyen
modern pedallı arplarda, eski arpların temel yapısı ve sesi, tam bir kromatik
dizi sağlamaya yarayan karmaşık bir mekanizma ile bütünleştirilmiştir.
Arp Tarihçesi
Eski Yunan ve Roma’da ender
görünmekle birlikte ilkçağın Akdeniz ve Ortadoğu uygarlıklarında yaygın biçimde
kullanılmıştır. Mısır ve Mezopotamya’da İ.Ö. y.3000’den kalma arp tasvirleri
bulunmaktadır. Mezopotamya’da yatay çalınan arplarda bulunmaktadır.
Bu durumda çalgıcı, arpı, teller
kendisine gelecek şekilde yerleştirir ve mızrap ile çalar. Hindistan’da İ.S
800’lerde dahi hala betimlerine rastlanan yatay arpların, Ortadoğu’da 600
dolaylarında ortadan kalktığı anlaşılmaktadır.
Yine aynı tariihlerde Ortadoğu’da
unutulmaya yüz tutan kemerli arplar, günümüzde Afrika’da, Myanmar’da ve birkaç
uzak bölgede hala kullanılmaktadır. Güney Amerika’da halk arasında kullanılan
arplar, hala bu türün ilk özelliklerini korumaktadır.
Yorumlar
Yorum Gönder