Fagot Nedir? Özellikleri Nelerdir?

Ahşap nefesli çalgı olan Fagot, çift kamışlı ve tek parçalı bir enstrüman olan Curtal'dan, 16. Yüzyılda Avrupa'da türetilmiştir. Ses aralığı 3,5 oktav olan, akçaağaç ahşabı ve metal borudan yapılan fagot'un uzunluğu 1,3 metre, borunun açılmış hali ile 2,5 metre olmaktadır.
Fagot ana hatları ile konik bir biçimde oyulmuş ve ikiye katlanmış bir borunun geliştirilmiş halidir. Çoğunlukla akçaağaçtan yapılmaktadır. Dört parçanın birleşmesinden oluşmuştur.

  • Kalak
  • Çizme (çift borulu bölüm)
  • Bas ya da Uzun
  • Tenor
En altta çizme bölümü yer alır. Çizmenin içi yan yana oyulmuş ve alttan birbirine U şeklinde bağlanmış iki borudan oluşmaktadır.Çizmenin üzerine bas ve kanat bölümü yan yana takılır. Bas bölümünün üstüne de kalak denmektedir.
Kalam bölümünün en üstüne S şeklinde kıvrılmış metal bir boru takılmaktadır. Diğer bir adı ile Es Borusu olan bu borunun ucuna da Kor angle ninkinden biraz daha büyük olan çift kamışlı ağızlık takılmaktadır. Sol el yukarıda, yan yana olan kanat ve bas bölümlerinin perdelerini denetleyebilecek şekilde, sağ el ise aşağıdaki çizme bölümünü üzerindeki perdeleri kullanabilecek şekilde tutulmaktadır.
Bu tutuş, en üstte bulunan kalak bölümünü sol omuz yönüne, en altta bulunan çizme bölümünü ise sağ yönde çapraz biçimde olmaktadır. Fagot, çalıcının boynuna takılan askı ile desteklenmektedir.
Günümüzde ise çoğunlukla iki sistem vardır. Alman heykel okunur sistemi ve Fransız Buffet okunur sistemidir. Alman sistemi fagotlar daha yaygındır. Aktarımsız bir çalgı olan Fagot nota üzerinde yazılan sesleri çıkarmaktadır. Kalın sesleri için Fa anahtarı, ince sesler için dördüncü çizgi Do anahtarı kullanılmaktadır.

Fagot'un Teknik Olanakları ve Orkestradaki Görevi

Fagotta çift ve üç dil mümkündür. Tril ve tremololar bakımından diğer üflemeli çalgılara göre daha kısıtlıdır. Bunların dışında, fazlası ile hızlı tempolarda bağlı ya da dilli, diatonişk ve kromatik pasajlar, arpejler, hızlı tekrarlanan notalar ve stakato olarak geniş aralıklı atlamalar rahatlıkla çalınmaktadır.
Fagot orkestrada tek başına ya da basklarnet ile birlikte tahta nefesli grubun çaldığı armonilerin bas partisini çalmakla beraber sık sık viyolonsellerle de unison çalarak, yaylı çalgıların bas seslerini güçlendirmek veya farklı bir karakter yaratmak için kullanılmaktadır.
Fagot her zaman bir bas çalgısı olarak kullanılmaz. Çoğu zaman da orta ses bölgesinde arka plan akorların orta partilerini doldurur.
Aynı zamanda solo olarak, yerinde kullanıldığı zaman çok etkileyicidir. Özellikle orta ses bölgelerinde legato pasajlarda ciddi, ağırbaşlı bir hava yaratmaktadır.

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Arp Müzik Aleti Özellikleri – Tarihçesi

Çok Sesli Türk Müziği

Def Nedir? Tarihçesi